Tweet
1-İNSANDA SİNDİRİM SİSTEMİ VE SİNDİRİM
İnsanda diğer canlılardan daha gelişmiş bir sindirim sistemi vardır.Besinler alınır ve ağızdan çiğnenir,sindirim kanalı boyunca yemek borusu,mide,ince bağırsak,kalın bağırsaktan geçer,sindirilmeyen artıklar anüsten dışarı atılır.Tükrük bezleri,karaciğer ve pankreas sindirime yardımcı olur.Besinler peristaltik hareketle ilerler.Besinlerin sindirimi mide ve ince bağırsakta tamamlanır.Sindirilen besinler ve suyun büyük kısmı ince bağırsakta emilir.Suyun geri kalan kısmı ve madensel tuzlar tamamen kalın bağırsakta emilir.Sindirim sisteminin çalışmasını endokrin ve sinir sistemi düzenler.
A-AÐIZ VE YUTAK
Ağız: Dudak,yanak,damak ve yutakla çevrilmiş boşluktur.dil ve diş bulunur.Dil tadın alındığı,tada göre ilk ayıklanmanın yapıldığı,besinlerin karıştırıldığı organdır.Dil besinlerin yutağa gönderilmesini sağlar.Dildeki sinirler ağ şeklinde olduğu için her yöne hareket edebilir.Yetişkin insanda 32 diş vardır.Dişler besini almaya,parçalamaya ve öğütmeye yarar.Ön dişler kesme,köpek dişleri parçalama,küçük ve büyük azı dişleri öğütme görevini yapar.Dişin görülen kısmı taç,dişetine gömülü kısmı boyun,çene kemiğine gömülü kısmı kök adını alır.Tükürük salgısı ağızın içinden salgılanır ve bu salgı ağızn içinin ıslak kalmasını sağlar.Tükürük üç çift tükrük bezi tarafından salgılanır.Tükrüğüm büyük bölümü sudur.Ayrıca bileşiminde amilaz enzimi,sodyum,kalsiyum iyonları ve mukus vardır.
Yutak:Yemek ve soluk borusuna geçişte bulunur.Yutma istemli başlatılır,istemsiz olarak da tamamlanabilir.Yutma sırasında solunum kısa bir süre için durur.
B-YEMEK BORUSU
Yemek borusu yutak ile mide arasında bulunur.Besin göğüs boşluğundan ve diyaframdan geçerek mideye ulaşır.Diyafram,vücut boşluğunu göğüs ve karın boşluğu olarak ikiye ayıran zardır.
C-MİDE
Besinler peristaltik hareketle mideye gelir ve mide kapısının açılmasıyla mideye girer.Mide “j” şeklindedir.Midenin iç kısmında iki katlı mukoza tabakası,ortasında enine,boyuna ve çapraz yerleştirilmiş düz kaslar,dışında bağ doku bulunur.Periton denen zar bağ dokunun üzerini örter.Mide,besinleri depo eden,mekenik ve kimyasal sindirimin yapıldığı organdır.Midenin çalışmasını vagus siniri ve gastrin hormonu düzenler.
D-İNCE BAÐIRSAK
İnce bağırsak dıştan içe bağ,düz kas ve epitel doku tabakalarından oluşur.Orta tabakada kaslar halka ve boyuna olarak yerleşmiştir.İnce bağırsağa geçen asitli besinler,ince bağırsağın çalışmasını başlatır.İnce bağırsak sindirimin tamamlandığı,son ürünlerin emildiği en yoğun çalışan sindirim organıdır.Bu nedenle bağırsak yüzeyini örten epitel doku “villüs” denen kıvrımlar oluşturarak bağırsak yüzeyini genişletir.Villüslerin üzerindeki mikrovillüsler bağırsak yüzeyinin daha da genişlemesini sağlar.Böylece 550 m kadar yüzeye ulaşır.İnce bağırsak 3 cm çapında 7,5 m uzunluğundadır.Mideyle birleştiği yere “onikiparmak bağırsağı” denir.
İnsanda diğer canlılardan daha gelişmiş bir sindirim sistemi vardır.Besinler alınır ve ağızdan çiğnenir,sindirim kanalı boyunca yemek borusu,mide,ince bağırsak,kalın bağırsaktan geçer,sindirilmeyen artıklar anüsten dışarı atılır.Tükrük bezleri,karaciğer ve pankreas sindirime yardımcı olur.Besinler peristaltik hareketle ilerler.Besinlerin sindirimi mide ve ince bağırsakta tamamlanır.Sindirilen besinler ve suyun büyük kısmı ince bağırsakta emilir.Suyun geri kalan kısmı ve madensel tuzlar tamamen kalın bağırsakta emilir.Sindirim sisteminin çalışmasını endokrin ve sinir sistemi düzenler.
A-AÐIZ VE YUTAK
Ağız: Dudak,yanak,damak ve yutakla çevrilmiş boşluktur.dil ve diş bulunur.Dil tadın alındığı,tada göre ilk ayıklanmanın yapıldığı,besinlerin karıştırıldığı organdır.Dil besinlerin yutağa gönderilmesini sağlar.Dildeki sinirler ağ şeklinde olduğu için her yöne hareket edebilir.Yetişkin insanda 32 diş vardır.Dişler besini almaya,parçalamaya ve öğütmeye yarar.Ön dişler kesme,köpek dişleri parçalama,küçük ve büyük azı dişleri öğütme görevini yapar.Dişin görülen kısmı taç,dişetine gömülü kısmı boyun,çene kemiğine gömülü kısmı kök adını alır.Tükürük salgısı ağızın içinden salgılanır ve bu salgı ağızn içinin ıslak kalmasını sağlar.Tükürük üç çift tükrük bezi tarafından salgılanır.Tükrüğüm büyük bölümü sudur.Ayrıca bileşiminde amilaz enzimi,sodyum,kalsiyum iyonları ve mukus vardır.
Yutak:Yemek ve soluk borusuna geçişte bulunur.Yutma istemli başlatılır,istemsiz olarak da tamamlanabilir.Yutma sırasında solunum kısa bir süre için durur.
B-YEMEK BORUSU
Yemek borusu yutak ile mide arasında bulunur.Besin göğüs boşluğundan ve diyaframdan geçerek mideye ulaşır.Diyafram,vücut boşluğunu göğüs ve karın boşluğu olarak ikiye ayıran zardır.
C-MİDE
Besinler peristaltik hareketle mideye gelir ve mide kapısının açılmasıyla mideye girer.Mide “j” şeklindedir.Midenin iç kısmında iki katlı mukoza tabakası,ortasında enine,boyuna ve çapraz yerleştirilmiş düz kaslar,dışında bağ doku bulunur.Periton denen zar bağ dokunun üzerini örter.Mide,besinleri depo eden,mekenik ve kimyasal sindirimin yapıldığı organdır.Midenin çalışmasını vagus siniri ve gastrin hormonu düzenler.
D-İNCE BAÐIRSAK
İnce bağırsak dıştan içe bağ,düz kas ve epitel doku tabakalarından oluşur.Orta tabakada kaslar halka ve boyuna olarak yerleşmiştir.İnce bağırsağa geçen asitli besinler,ince bağırsağın çalışmasını başlatır.İnce bağırsak sindirimin tamamlandığı,son ürünlerin emildiği en yoğun çalışan sindirim organıdır.Bu nedenle bağırsak yüzeyini örten epitel doku “villüs” denen kıvrımlar oluşturarak bağırsak yüzeyini genişletir.Villüslerin üzerindeki mikrovillüsler bağırsak yüzeyinin daha da genişlemesini sağlar.Böylece 550 m kadar yüzeye ulaşır.İnce bağırsak 3 cm çapında 7,5 m uzunluğundadır.Mideyle birleştiği yere “onikiparmak bağırsağı” denir.