Tweet
MERKEZİYETSİZ, RİSKSİZ ANLAMINA GELMEZ
DeFi, tamamen farklı tasarımı sayesinde geleneksel finansla ilgili risklerin çoğunu ortadan kaldırır. DeFi protokolleri halka açık blok zincirlerinde uygulandığından ve kod açık kaynaklı olduğundan,
her protokoldeki kodu ve kilitli likidite miktarını herkes görebileceğinden şeffaflık konusunda endişelenmeye gerek yoktur. Fakat bu, DeFi'nin risksiz olduğu anlamına gelmez.
Bu, sadece DeFi'nin doğasında bulunan risklerin geleneksel finanstakilerden farklı olduğu anlamına gelir. Burada, gerekli önlemleri almanıza, saldırılara veya dolandırıcılıklara kapılmaktan
kaçınmanıza olanak tanıyan, bunlara kısa ve öz bir genel bakış sunacağız. En basit risklerle, yani dolandırıcılıkla başlayacağız ve ardından istismarlar ve saldırılardan bahsedeceğiz.
DOLANDIRICILAR
Dolandırıcılar çevrimiçi ortamda her zaman mevcut bir fenomendir ve DeFi bir istisna değildir. En önemli tür, dolandırıcıların sizi özel anahtarınızı vermeniz veya yasal bir borç verme protokolü
veya DEX gibi görünen bir şeye para yatırmanız için kandırdığı kimlik avı saldırılarıdır. DeFi merkezileştirilmediğinden, herkesin yasal bir protokol gibi görünen bir blok zinciri adresi ve web sitesi
oluşturabileceğini unutmayın. Kimlik avı saldırılarına karşı korunmak için her zaman doğru URL'yi ziyaret ettiğinizden emin olun ve bilinmeyen adreslerden gelen e-postalardaki bağlantılara asla tıklamayın. Dolandırıcılar çok yaratıcı olabilir ve özel anahtarlarınızı onlara teslim etmediğiniz halde paranızın tehlikede olduğunu size e-posta ile gönderirler. Bu tür e-postalar her zaman kötü amaçlıdır -
hiç kimse kripto paranızı çalmayı düşünmedikçe özel anahtarınızı veya seed kelimelerinizi sormayacaktır! Sayfanın projenin resmi bir sayfası olduğundan %100 emin değilseniz, sosyal medyada
bulduğunuz bağlantılara da dikkat edin. Dolandırıcılar genellikle resmi sayfayla aynı görünen sosyal medya sayfaları oluşturur ve bunları, bir tür hediye veya ödül vaat ederek insanları dolandırmak için kullanırlar.
DEFI'DE BORÇ VERME VE BORÇLANMA RİSKLERİ
Önceki derste gördüğümüz gibi, DeFi borç verme / borç alma protokolleri genellikle aşırı teminatlandırılır, yani teminatta kredinizin değerinden daha fazla değer kilitlemeniz gerekir.
Bu, kripto paranın oynaklığı nedeniyle anlaşılabilir bir durumdur, ancak hem teminatlandırma oranlarının (teminatın değeri ile maksimum kredi değeri arasındaki oran) hem de teminat varlıklarının
değerinin değişebileceğini ve özellikle ikincisinin hızla çökebileceğini unutmayın. Örneğin Mart 2020'de Ethereum'un fiyatı düştüğünde rekor sayıda pozisyon liq edildi.
Kredi ile işlem yaparken bu potansiyel tehlikeye karşı korunmak için, hızlı bir fiyat düşüşünün bile liq olmaya yol açmayacağı kadar yeterli teminatınızın olması gerekir.
Bu, teminat olarak birden fazla varlığa sahip olmakla elde edilebilir (ancak bu tüm protokollerde mevcut değildir). Borç vermeye gelince, çoğu protokol tarafından kullanılan akıllı
sözleşmelerdeki hatalar veya istismarlarla ilgili az da olsa riskler vardır. Sonraki derste bunlardan söz edeceğiz.
AKILLI SÖZLEŞMELER
DeFi protokolleri tipik olarak açık kaynaklıdır ve herkes kodu denetleyebilse de, birisinin zaten bunu yapma girişiminde bulunduğundan her zaman emin olamazsınız.
Kapsamlı denetimlerden geçmiş projelere bağlı kalmak en iyisidir, ancak o zaman bile kontrollerden bir hatanın gözden kaçma şansı olduğunu unutmamak gerekir.
DeFi'deki istismara bir örnek ise merkeziyetsiz bir sigorta protokolü olan Cover'dır. 28 Aralık 2020'de bir hacker, kod üzerinde sonsuz sayıda token basılmasını sağlayan bir hata buldu.
Hacker bunu 40 kentilyon token’ı basmak için kullandığından, fiyat birkaç saat içinde% 95 düştü. Güvenilir ve denetlenmiş protokolleri kullanmak, akıllı sözleşmeyle ilgili riskleri büyük
ölçüde azaltabilirken, yine de riskleri akılda tutmak iyi bir fikirdir. Her türlü yatırımda olduğu gibi, asla kaybetmeyi göze alabileceğinizden daha fazla yatırım yapmayın.
En iyi protokollerdeki riskler, muhtemelen bir fiat para sisteminin çökmesi riski kadar küçüktür. Ancak bu riskler tamamen yok değildir. Tabii ki, DeFi günden güne daha fazla benimsendikçe,
daha kapsamlı denetimler olacağını ve daha yeni protokollerde bile risklerin son derece küçük olacağını ümit edebiliriz.
SONUÇ
Bunlar farkında olmanız gereken ana risklerdir ve artık onları aklınızda tutmalı, dolandırıcılık kurbanı olmaktan veya hayattaki birikimlerinizi yalnızca birkaç gündür mevcut olan
denetlenmemiş bir DeFi protokolüne yatırmaktan kaçınmalısınız. Her zaman dikkatli ve sağduyulu davranın: Akıllı sözleşmeleri kendiniz denetlemek için teknik bilgiye sahip değilseniz,
iyi denetlenmiş ve en çok güvenilen protokollere bağlı kalın. Öte yandan, DeFi risklerinin, bu finans alanının ne kadar devrimci ve yeni olduğunun gerekli bir sonucu olduğunu unutmayın.
Bu aşamada, hem riskler hem de ödüller yüksek - hatta çoğu büyük yatırımcı için çok yüksek - ancak DeFi ana akım haline geldikçe (ki eminiz ki olacak),
riskin çoğunu ortadan kaldırırken verimliliğini koruyabilecektir.
DeFi, tamamen farklı tasarımı sayesinde geleneksel finansla ilgili risklerin çoğunu ortadan kaldırır. DeFi protokolleri halka açık blok zincirlerinde uygulandığından ve kod açık kaynaklı olduğundan,
her protokoldeki kodu ve kilitli likidite miktarını herkes görebileceğinden şeffaflık konusunda endişelenmeye gerek yoktur. Fakat bu, DeFi'nin risksiz olduğu anlamına gelmez.
Bu, sadece DeFi'nin doğasında bulunan risklerin geleneksel finanstakilerden farklı olduğu anlamına gelir. Burada, gerekli önlemleri almanıza, saldırılara veya dolandırıcılıklara kapılmaktan
kaçınmanıza olanak tanıyan, bunlara kısa ve öz bir genel bakış sunacağız. En basit risklerle, yani dolandırıcılıkla başlayacağız ve ardından istismarlar ve saldırılardan bahsedeceğiz.
DOLANDIRICILAR
Dolandırıcılar çevrimiçi ortamda her zaman mevcut bir fenomendir ve DeFi bir istisna değildir. En önemli tür, dolandırıcıların sizi özel anahtarınızı vermeniz veya yasal bir borç verme protokolü
veya DEX gibi görünen bir şeye para yatırmanız için kandırdığı kimlik avı saldırılarıdır. DeFi merkezileştirilmediğinden, herkesin yasal bir protokol gibi görünen bir blok zinciri adresi ve web sitesi
oluşturabileceğini unutmayın. Kimlik avı saldırılarına karşı korunmak için her zaman doğru URL'yi ziyaret ettiğinizden emin olun ve bilinmeyen adreslerden gelen e-postalardaki bağlantılara asla tıklamayın. Dolandırıcılar çok yaratıcı olabilir ve özel anahtarlarınızı onlara teslim etmediğiniz halde paranızın tehlikede olduğunu size e-posta ile gönderirler. Bu tür e-postalar her zaman kötü amaçlıdır -
hiç kimse kripto paranızı çalmayı düşünmedikçe özel anahtarınızı veya seed kelimelerinizi sormayacaktır! Sayfanın projenin resmi bir sayfası olduğundan %100 emin değilseniz, sosyal medyada
bulduğunuz bağlantılara da dikkat edin. Dolandırıcılar genellikle resmi sayfayla aynı görünen sosyal medya sayfaları oluşturur ve bunları, bir tür hediye veya ödül vaat ederek insanları dolandırmak için kullanırlar.
DEFI'DE BORÇ VERME VE BORÇLANMA RİSKLERİ
Önceki derste gördüğümüz gibi, DeFi borç verme / borç alma protokolleri genellikle aşırı teminatlandırılır, yani teminatta kredinizin değerinden daha fazla değer kilitlemeniz gerekir.
Bu, kripto paranın oynaklığı nedeniyle anlaşılabilir bir durumdur, ancak hem teminatlandırma oranlarının (teminatın değeri ile maksimum kredi değeri arasındaki oran) hem de teminat varlıklarının
değerinin değişebileceğini ve özellikle ikincisinin hızla çökebileceğini unutmayın. Örneğin Mart 2020'de Ethereum'un fiyatı düştüğünde rekor sayıda pozisyon liq edildi.
Kredi ile işlem yaparken bu potansiyel tehlikeye karşı korunmak için, hızlı bir fiyat düşüşünün bile liq olmaya yol açmayacağı kadar yeterli teminatınızın olması gerekir.
Bu, teminat olarak birden fazla varlığa sahip olmakla elde edilebilir (ancak bu tüm protokollerde mevcut değildir). Borç vermeye gelince, çoğu protokol tarafından kullanılan akıllı
sözleşmelerdeki hatalar veya istismarlarla ilgili az da olsa riskler vardır. Sonraki derste bunlardan söz edeceğiz.
AKILLI SÖZLEŞMELER
DeFi protokolleri tipik olarak açık kaynaklıdır ve herkes kodu denetleyebilse de, birisinin zaten bunu yapma girişiminde bulunduğundan her zaman emin olamazsınız.
Kapsamlı denetimlerden geçmiş projelere bağlı kalmak en iyisidir, ancak o zaman bile kontrollerden bir hatanın gözden kaçma şansı olduğunu unutmamak gerekir.
DeFi'deki istismara bir örnek ise merkeziyetsiz bir sigorta protokolü olan Cover'dır. 28 Aralık 2020'de bir hacker, kod üzerinde sonsuz sayıda token basılmasını sağlayan bir hata buldu.
Hacker bunu 40 kentilyon token’ı basmak için kullandığından, fiyat birkaç saat içinde% 95 düştü. Güvenilir ve denetlenmiş protokolleri kullanmak, akıllı sözleşmeyle ilgili riskleri büyük
ölçüde azaltabilirken, yine de riskleri akılda tutmak iyi bir fikirdir. Her türlü yatırımda olduğu gibi, asla kaybetmeyi göze alabileceğinizden daha fazla yatırım yapmayın.
En iyi protokollerdeki riskler, muhtemelen bir fiat para sisteminin çökmesi riski kadar küçüktür. Ancak bu riskler tamamen yok değildir. Tabii ki, DeFi günden güne daha fazla benimsendikçe,
daha kapsamlı denetimler olacağını ve daha yeni protokollerde bile risklerin son derece küçük olacağını ümit edebiliriz.
SONUÇ
Bunlar farkında olmanız gereken ana risklerdir ve artık onları aklınızda tutmalı, dolandırıcılık kurbanı olmaktan veya hayattaki birikimlerinizi yalnızca birkaç gündür mevcut olan
denetlenmemiş bir DeFi protokolüne yatırmaktan kaçınmalısınız. Her zaman dikkatli ve sağduyulu davranın: Akıllı sözleşmeleri kendiniz denetlemek için teknik bilgiye sahip değilseniz,
iyi denetlenmiş ve en çok güvenilen protokollere bağlı kalın. Öte yandan, DeFi risklerinin, bu finans alanının ne kadar devrimci ve yeni olduğunun gerekli bir sonucu olduğunu unutmayın.
Bu aşamada, hem riskler hem de ödüller yüksek - hatta çoğu büyük yatırımcı için çok yüksek - ancak DeFi ana akım haline geldikçe (ki eminiz ki olacak),
riskin çoğunu ortadan kaldırırken verimliliğini koruyabilecektir.