MODEL UÇAKLARIN UÇUŞ AYARLARININ YAPILMASI

Kapat
Önemli Konu
X
X
 
  • Filtre
  • Zaman
  • Gösterim
Clear All
yeni mesajlar
  • ozkandonmez
    Administrator
    • 30-12-2002
    • 47394

    MODEL UÇAKLARIN UÇUŞ AYARLARININ YAPILMASI

    MODEL UÇAKLARIN UÇUŞ AYARLARININ sitesinden alıntıdır.

    Büyük bir özenle inşa edip uçuş alanına getirdiğimiz modelerimiz ile düzgün uçuşlar yapabilmemiz için ilk kademe şartları;


    1. Uçağın hiçbir parçasında gözle görülebilecek bir çarpıklığın olmaması,

    2. Ağırlık merkezinin plandaki yerinde olması,

    3. Kumanda yüzeylerinin, kanat ve kuyruk profilleri ile plan ve projede verilen açıyı yapacak, kanat ile yatay kuyruk düzlemleri arasındaki açı, projedekinden farksız, gövde ile de tam dik açı yapacak şekilde bağlanmış olmasıdır.


    İkinci kademe şartları ise hassas uçuş ayarlarının mükemmel bir şekilde yapılması ile sağlanır. Bu ayarlar; kanatçıklar, yükseliş ve dönüş dümenlerinin hassas ayarları ile motorlu modellerde motorun düşey ve yatay düzlem içinde, uçak uçuş aksı ile yaptığı açıların hassas bir şekilde düzeltilmesidir. Bu arada proje veya inşaat hatasından doğan ağırlık merkezinin yeri ve icabederse kanat hücum açısının da düzeltilmesi mevzubahis olabilir.


    Bu ayarların yapılması ilk uçuşla başlar. İlk uçuş için mümkünse rüzgarsız ve sakin bir gün seçmek çok uygun olur. Aksi takdirde rüzgar ve türbülans aldatıcı etkileri ile ayar işlemini zorlaştırır. İlk uçuştan önce ağırlık merkezinin projede gösterilen yerde olduğu hassas olarak kontrol edilmeli, hata varsa yokedilene kadar burun veya kuyruğa kurşun ağırlık ilave edilmelidir. Ağırlık merkezi uçak aksında bulunmalıdır. Bu; uçağın kuyruğu ve pervanesinden tutup havaya kaldırarak kontrol edilir. Kanat bir tarafa yatmadan yatay dengede durması, kusursuz denge için şarttır. Bir tarafa yatış varsa aksi baraftaki hafif kanat ucuna metal çivi veya kurşun takılarak denge hassas olarak temin edilir.


    İlk uçuşta, hassas uçuş ayarları olmadığından modelin yatış, dönüş, yükseliş ve dalış, temayülülnde bulunabileceği için hazırlıklı bulunulmalıdır. Modelin düz ve yatay uçuştan kaçışları anında radyo kontrol vericisi üzerinde bulunan kumanda çubukları ile gerekli kumanda düzeltmeleri yapılarak model mümkün olduğu kadar yatay ve düz bir uçuş rotasına sokulmalıdır. Bundan sonra hassas ayar düğmeleri (trim potansiyometreleri) ile, kumanda çubukları serbest bırakılınca modelin düz ve yatay uçuştan kaçma arzusu yokedilmelidir. Model normal uçuşu esnasında kumandalar serbest bırakılınca düz uçana kadar, ayar düğmeleri kademe kademe ayarlanır. Buna düz uçuş ayarları deriz. Planör modellerinde bu ayarda sakin havada düz ve tatlı bir süzülme elde edilir. Motorlu talim - eğitim modellerinde ise tam gazda tatlı ve muntazam bir tırmanış, rölantide de düzgün bir süzülüş elde edilecek gibi yapılır. Orta gazlarda yatay uçuş ve yumuşak dönüşler, yükseklik almadan ve kaybetmeden yapılmalıdır. Bu ayarlar tatmin edici düz uçuş elde edilene kadar devam etmelidir. Bundan sonra meydan turları yaparak modelin uçuş karakterine alışıp iyi bir iniş yapmağa hazırlanılır.


    İnişten sonra yapılacak ilk iş kumanda yüzeylerinin bu ayarlı konumunda dururken verici üzerindeki ayar düğmelerinin orta konumuna tekrar getirilmesi olmalıdır. Bu da kumanda çubuklarının yekelere veya servolara bağlı olduğu vidalı maşalar (clevis) döndürüIerek çubuk boyları uzatılıp, kısaltılarak temin edilir. Bu işlem tatmin edici bir ayar yapılana kadar birkaç uçuşta tekrarlanır.

    Modelin ayarları çok bozuk olur da ayar düğmelerinin sonuna dayanması halinde dahi kafi gelmezse, kumanda çubukları ile devamlı kumanda vererek acil iniş yapmak, yukarıda izah edilen düzeltmeleri yerde yapıp, ayar uçuşlarını tekrarlamak gerekir. Herşeyi ile doğru inşa edilmiş bir modelin bu ayarları sonunda kanatcık, yükseliş ve dönüş dümenlerinin bağlı bulundukları yüzeylerle tam bir düzlem içinde bulunmaları gerekir. Aksi takdirde modelimizde bir proje veya inşaat hatası var demektir.


    Şimdi bunları teker teker inceleyelim:


    Kanatçıkların biri aşağıya diğeri yukarıya bakıyorsa kanatta veya yatay kuyruk düzleminde bir çarpıklık var demektir (Uçağın yanal dengesi sağlanmış olması şartı ile) . Bu çarpıklıkların giderilmesi icabeder. Kanatlar kağıt veya kumaş kaplı ise buhara tutarak, plastik film kaplı ise ütü veya fön ile ısıtıp ters yöne bükerek bu çarpıklıklar giderilmelidir. Bu yapıldıktan sonra hala kanatcıklarda ayar bozukluğu varsa bu motor torkunun etkisinden kaynaklanabilir.


    Motorlu modellerde motorun, uçuş aksı ile yaptığı açılar hassas bir uçuş için çok önemlidir. Uçuş istikametinde bakılınca model motorları genel olarak saat istikametinde dönerler. Pervanenin bu yöndeki dönüşünde sarfettiği güç ile modele aksi istikamette (saatin aksi yönünde) bir dönüş kuvveti etki eder. Bu kuvvet modeli sola (Ters yönde dönen arkadan motorlu (pusher) modellerde ise sağa) yatırmaya ve dolayısı ile sola döndürmeğe çalışır. Buna motorun tork etkisi denir. Bu etki motorun çalıştığı devir ve verdiği güç ile orantılı olarak değişir. Bu etkiyi yok etmek ve motorun farklı her devrinde modelin düz uçmasını sağlamak için, motora, uçuş aksının sağına doğru, yatay düzlemde birkaç derece açı verilir.

    Tork açısı adı verdiğimiz bu açının büyüklüğü, modelin tipine, motorun gücü ve devrine, pervanenin çapı ve adımına bağlı olarak değişir. Tork açısının hassas olarak ayarı için motor tam devirle çalışırken model tam düşey konumda dikine tırmanmaya çekilir. Model hızsız kalıp geri düşene kadar düşey konumundan kaçmazsa motor açıları doğrudur. Model dikine durumda hızsız kaldığı esnada sağa veya sola kaçıyorsa, tork açısı fazla veya az demektir. Düzeltmek için motor mesnedinin gövdeye vidalarla bağlandığı yerlere pullar konarak, aksi yönlerde bir - iki derece açı yapması sağlanır. Verilecek açı büyük olursa birkaç pul koymak yerine motor mesnedi ile bağlandığı bölme arasına sert ağaçtan bir kama koymak daha doğrudur. Aynı deneme ile motorun düşey düzlemdeki açısı da kontrol edilir. Model hızsız kalırken düşey durumdan sırtüstü devriliyorsa motora aşağı, normal uçuş konumuna geçiyorsa motora yukarı doğru bir açı vermek gerekir. Deney tekrar edilerek modelin dikine tırmanışta hiçbir yöne kaymadan hızsız kalıp geriye kayması sağlanır.


    Motorun düşey düzlemdeki açısının doğru olup olmadığı, tam gaz ile düz uçuş ayararları yapıldıktan sonra gaz kesildiği zaman modelin yaptığı hareket gözlenerek de kontrol edilebilir. Model tam hızla uçarken gaz birdenbire kesildiği zaman uçak bir müddet (iki - üç saniye ) düz uçuşuna devam etmeli, hızı düşmeye başlayınca tedricen tatlı bir süzülüş açısı almalıdır. Gaz kesildiği an model kabararak yükseklik kazanıyorsa motora yukarıya doğru, dalışa geçiyorsa, aşağıya doğru açı verilmesi icabediyor demektir. Motor açısının değiştirilmesi diğer uçuş ayarlarına etki eder. Her düzeltmeden sonra, yazımızın başındaki tarif edilen ayar düzeltmeleri sıra ile ve teker teker ve ufak kademeler halinde yapılmalıdır.

    Modelin ağırlık merkezinin en uygun noktada bulunması mükemmel uçuş ayarı için vazgeçilmez şartlardan biridir. Hassas ayarı için yatay ve düz uçuş ayarları yapılmış olan modeli kanat düşeye yakın yatıracak şekilde dönüşe sokarız. Dönüş sonunda modelin yatay konumdan ayrılıp burnu aşağı düşürerek dalışa geçmesi, ağırlık merkezinin olması gerekene göre önde, aksi halde arkada olduğunu gösterir. Bu durumu düzeltmek için mümkünse alıcı bataryası, alıcı veya servoların yeri değiştirilir. Bu mümkün değil veya kafi gelmezse, burun veya kuyruğa kurşun ağırlık konarak ağırlık merkezi düzeltmesi yapılır.


    Bir modelin her hızda düzgün uçması için kumanda yüzeylerinin bağlı olduğu kanat ve kuyruk ile hiçbir açı yapmaması icabettiğini kaydetmiştik. Ayarlar esnasında bu şart bozulmuşsa modelimizde hala düzeltilmemiş hatalar var demektir. Bunları da şöyle sıralıyabiliriz.


    Kanatcıklar bir tarafa yatış verecek şekide kalmışsa;


    1. Kanatcıkların verdiği yatış tarafındaki kanat hafiftir. Bu kanat ucuna uygun bir ağırlık konarak denge sağlanmalıdır.

    2. Kanatta bir çarpıklık kalmıştır, düzeltilmelidir.

    3. Tork açısı hatalıdır. Yatış tarafına doğru motora açı verilmelidir.

    4. Kanat ile yatay kuyruk düzlemi birbirine paralel değildir. Kanat veya kuyruk gövdeye dik açıdan farklı ve hatalı bağlanmıştır.

    5. Yükseliş dümeni iki parçalı ise aynı düzlemde değildir, düzeltilmelidir.


    Yükseliş dümeni bağIı olduğu yatay kuyruk düzlemi ile bir açı yapıyorsa, şu hatalardan biri veya birkaçı vardır. Teker teker kontrol edilip, düzeltilmelidir.


    1. Yükseliş dümeni yukarı bakıyorsa, yani yükseliş ayarlı ise,

    a. Ağırlık merkezi hatalı olup ileridedir.
    b. Motor açısı hatalı olarak aşağı bakmaktadır.
    c. Kanat - kuyruk açı farkı gerekenden azdır.

    2. Yükseliş dümeni aşağı doğru bakıyor, yani alçalış ayarlı ise,
    a. Ağırlık merkezi hatalı olup kuyruk tarafındadır.
    b. Motor açısı hatalı olarak yukarı bakmaktadır.
    c. Kanat - kuyruk açı farkı gerekenden fazladır.


    Bütün bu ayar kontrollarında dönüş dümeni uçuş aksı üzerinde ve hiçbir açı yapmayacak şekilde bulunmalıdır. Akrobasi modellerinde ise akrobatik hareketlerin hassas ve düzgün yapılabilmesi için ilave olarak şu kontrol ve ayarlar yapılır;


    l. Düz uçuş ayarından sonra ters uçuş yapılır. Model ters uçuşta da çok az bir alçalış kumandası ile yatay ve düz uçabilmelidir. Ters uçuşta bir tarafa yatıyorsa, yatış olan taraftaki kanat daha ağırdır. Aksi taraftaki kanat ucuna ağırlık konmalıdır. Ayni etki kanat, kuyruk veya çift parçalı yükseliş dümeni çarpıklık hatalarından da kaynaklanabilir, düzeltilmelidir.


    2. Düz uçuştan yükseliş kumandası ile dar çaplı ve içe doğru aynı merkezli ve çaplı birkaç luping arkasından ters uçuştan alçalış kumandası ile birkaç ters luping yapılır. Her iki yöndeki lupingler yapılırken dönüş dümeni kumandası verilmemelidir. Bu halde model bulunduğu düzlemden vida hareketi yaparak kaçıyorsa ve buraya kadar tarif edilen hatalar düzeltilmişse, dönüş dümeninde ayar hatası var demektir. Bu hareketi bir kanat tarafının daha ağır olması kanat ve kuyruktaki çarpıklıklar ile motor tork açısının hatalı olması da yaptırabilir.


    3. İnce ayarları mükemmel olan bir akrobasi modeli kumandalar ortada, düşey bir hat boyunca tam gaz tırmanırken ve rölantide düşey dalışta düşey hattan ayrılmamalıdır. Modelin dalışta düzelme, tırmanışta terse geçme eğilimi varsa ağırlık merkezi ön tarafta, aksi durumda ise ağırlık merkezi geridedir. Aynı etki kanat - kuyruk açısının fazla veya az olmasından da kaynaklanabilir. Bu hatanın çok küçük mertebede olanları, her iki aleronun çok küçük miktarlarda yukarı doğru (modelin dalışta düzelme eğilimini düzeltmek için) veya aşağı doğru (terse geçme eğilimini düzeltmek için) döndürülmesi ile düzeltilebilir.


    4. Yatayda ve düşey tırmanış - dalış uçuşlarında peşpeşe üç, dört seri tono atılır. Bu harekette sadece kanatçık kumandası kullanılır. Modelin tono atarken uçuş aksı etrafında dönmesi gözlenir. Modelin kuyruğunun bu aksdan savrulmaması gerekir. Bu hata kanatcıkların diferansiyel ayarı ile düzeltilir.

    Üyelere Özel Konuları Görebilmek İçin Lütfen ÜYE GİRİŞİ Yapınız



    HAYDI IPTV YAPALIM

    TBS 6991 Dual Tuner Dual CI Tv kartı linux sürücü yükleme

    LÜTFEN OKUYUN

İşlem Yapılıyor
X