Uluslararası Ölçülerin Kabulü

Kapat
X
 
  • Filtre
  • Zaman
  • Gösterim
Clear All
yeni mesajlar
  • izmirsat
    Member
    • 30-09-2006
    • 1543

    Uluslararası Ölçülerin Kabulü

    Uluslararası Ölçülerin Kabulü
    Atatürk Devrimleri

    Osmanlı Devleti'nde kullanılan saat, takvim ve ölçüler, Avrupa devletlerinde kullanılanlardan farklıydı. Bu durum, sosyal, ticarî ve resmî ilişkileri zorlaştırıyor, bazı karışıklıklara sebep oluyordu. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde bu farklılığı gidermek için bazı çalışmalar yapıldı. Fakat yeterli değildi. Cumhuriyetin ilânından sonra bu zorluklan ortadan kaldırmak için çalışmalara başlandı. Önce 26 Aralık 1925'te çıkarılan bir kanunla, o zamana kadar kullanılmakta olan, Hicrî ve Rumî takvimlerin yerine Milâdî takvim kabul edildi, 1 Ocak 1926'dan itibaren de kullanılmaya başlandı. Böylece devlet işlerinde karışıklık önlendi. Takvimdeki bu değişikliğin yanında, alaturka denilen, güneşin batışına göre ayarlanan saat yerine, çağdaş dünyanın kullandığı saat sistemi kabul edildi. Batıdan alınan zaman ölçüsü ile bir gün 24 saate bölünüp, günlük hayat düzene sokuldu. 1928 yılında yapılan bir değişiklikle milletlerarası rakamlar kabul edildi. 1931'de kabul edilen bir kanunla eski ağırlık ve uzunluk ölçüleri değiştirildi. Eskiden kullanılan arşın, endaze, okka gibi ölçü birimleri kaldırıldı. Bunların yerine uzunluk ölçüsü olarak metre, ağırlık ölçüsü olarak kilo kabul edildi. Uzunluk ve ağırlık ölçülerinde yapılan bu değişikliklerle ülkede ölçü birliği sağlandı. Bu yeniliklerin yanında millî bayramlar ve tatil günleri de yeniden düzenlendi. 1935'te çıkarılan bir kanunla, cuma günü olan hafta tatili değiştirilip, cumartesi öğleden sonra ve pazar günü hafta tatili olarak kabul edildi.
    Eski Türk ölçü birimleri
    Osmanlılarda Eski Uzunluk Ölçü Birimleri
    Uzunluk Ölçü Birimleri
    Osmanlı İmparatorluğu zamanında 75,8 cm'lik zirai mimari (veya sadece zirai), 68 cm uzunluğundaki çarşı arşını vardı. Daha sonra ipekli fiyatlarının artması dolayısı ile fiyatı yükseltme yerine ölçü birimi kısaltılarak 65 cm'lik Fars kökenli endaze birimi kullanıldı. III. Selim abanoz ağacından bir prototip olarak 1 zirai mimari yaptırdı. Bunun bir tarafı 24 parmağa ve her parmak 10 hat'ta bölündü. Böylelikle bu bölümle basımevinde kullanılan punto büyüklükleri de alınabilecekti. Diğer tarafı sadece 20 eşit parçaya bölündü. Zirai mimari, arşın ve endaze ölçü birimlerinin ast ve üst katları aşağıda gösterilmiştir.
    1 zirai mimari = zirai = mimari arşını = 2 ayak (kadem) = 0,75774 m = 24 parmak = 288 hat = 3456 nokta
    (yol, sokak uzunluğu, bina yüksekliği vb. için)
    • 1 parmak = 12 hat = 0,03157 m
    • 1 hat = 12 nokta = 0,00263 m
    • 1 nokta = 0,00022 m
    • 1 kulaç = 2,5 zirai =1,895 m (ip boyu, su derinliği, kuyu derinliği vb. için)
    • 1 kara mili = 2500 zirai = 1895 m (kara yolculuğundaki mesafeler için)
    • 1 fersah = 3 mil = 7500 zirai = 5685 m
    • 1 berid (menzil) = 4 fersah = 12 mil = 30900 arşın = 22740 m
    • 1 merhale = 2 berid = 45480 m
    • 1 çarşı arşını = 8 rubu (urup) = 0,680 m (kumaş için)
    • 1 rubu = 2 kirah = 0,085 m
    • 1 kirah = 0,0425 m
    • 1 endaze = 8 rubu (urup) = 0,650 m (artan ipekli fiyatlarına karşılık konulan ölçü birimi)
    • 1 rubu = 2 kirah
    Uzunluk ölçü birimlerinde ters dönüşümler:
    • 1 m = 1,319261 zirai = 1 zirai + 7 parmak + 7 hat + 10,8 nokta = 31,656 parmak
    • 1 m = 0,5130740 kulaç = 3 ayak + 11,296 hat
    • 1 km = 0,5276 mil
    • 1 m = 1,470588 arşın = 1 arşın + 3 rubu +1,5 kirah
    • 1 m = 1,538462 endaze = 1 endaze + 4 rubu + 0,6 kirah
    Eski Alan Ölçü Birimleri
    • 1 arşın (zirai) ²= 0,57417 m²= 4 ayak²
    • 1 dönüm (yeni) = 2500 m²
    • 1 dönüm (büyük) = 2720 m²
    • 1 dönüm (atik) = 4 evlek = 1600 zirai² = 918,672 m² (bir kenarı 40 arşın (zirai) olan kare)
    • 1 atik evlek = 400 arşın²= 229,668 m²
    • 1 yeni evlek = 100 m²
    • 1 cerip = 3600 zirai²= 2067,012 m²
    • 1 ayak² = 144 parmak²= 0,14354 m²
    • 1 parmak² = 144 hat²= 0,00099751 m²
    • 1 hat² = 144 nokta²= 0,000006927 m²
    • 1 çarşı arşın² = 0,46240 m²
    • 1 urup² = 0,007225 m²
    • 1 kirah² = 0,0018062 m²
    • 1 endaze² = 0,422500 m²
    • 1 urup² = 0,0066015 m²
    • 1 kirah² = 0,0016504 m²
    Alan Ölçü Birimlerinde Ters Dönüşümler
    • 1 m² = 1,740450 zirai²= 1 zirai²+ 426 parmak² + 71,89 hat²
    • 1 m² = 2,162629 çarşı arşın² + 2 arşın² + 10 rubu² + 1,63 kirah²
    • 1 m² = 2,366887 endaze² + 2 endaze² + 23 rubu² + 1,9 kirah²
    • 1 ar = 0,1087781 dönüm = 174 zirai² + 25 parmak² + 133,24 hat²
    Eski Ağırlık Ölçü Birimleri
    Ağırlık ölçü birimi de uzunluk ölçü birimi gibi farklılıklar gösteriyordu. Şimdi kullanılan ağırlık birimi kilogram olup 0 derecede bir desimetreküp suyun ağırlığı olarak tanımlanmış ve Uluslararası Ölçü ve Ağırlık Birliğinden Türkiye'ye bir örnek verilmiştir.
    1874 yılı iridyumlu platin alaşımından 1928/29 da yapılmış olan 42 nolu Türkiye milli kilogram prototipinin kullanılmasında gösterilen dikkatsizlik ve özensizlikten dolayı bozulduğunun anlaşılması üzerine 1953 yılında yapılan 54 numaralı prototipi ile değiştirilmiştir.
    • 1 okka (kıyye) = 400 dirhem = 1282,945 gr (1280 gr)
    • 6 kıyye = 1 batman = 7,544 kg
    • 44 kıyye = 1 kantar = 100 ludre = 56,320 kg
    • 4 kantar = 1 çeki = 176 kıyye = 225,798 kg

    • 1 kg = 312,5 dirhem = 0,781257 kıyye (okka)
    • 1 kg = 0 okka + 311 dirhem + 12,5225 kırat
    • 1 tonilato = 1000 kg = 4 çeki + 1 kantar + 37,4 okka
    • 1 tonilato = 17 kantar + 31 okka + 183 dirhem
    • 1,5 dirhem = 1 misgal = 4,8 gr
    • 1 dirhem = 4 dünük = 3,2 gr
    • 1 dünük = 4 kırat
    • 1 kırat = 4 bakray = 1/24 misgal
    • 1 bakray = 4 fitil
    • 1 fitil = 2 nekir
    • 1 nekir = 2 kıtmir
    • 1 kıtmir = 2 zerre

    Kullanıldığı yere göre değişen alan ölçü birimleri [değiştir]
    Afyon
    1 dönüm 2000,00 m² İzmir
    1 satraç 0,57417 m²
    Ankara
    1 mucur 32,3544 m² Karapınar 1 çiftçi dönümü 2500,00 m²
    1 şinik 129,1883 m² 1 yeni dönüm 2025,00 m²
    1 yarım 516,753 m² 1 hükümetdönümü 1000


    Uluslararası Saat, Takvim ve Uzunluk Ölçülerinin Kabulü
    (1925-1931)
    Cumhuriyet döneminden önce Batı uluslarından ayrı takvim, saat, sayı ve ölçülerin kullanılması, hafta tatillerinin cuma günü olması, takvimin başlangıcı olarak Hazreti Muhammet'in Mekke'den Medine'ye göç ettiği tarih olan 622 yılının alınması (hicri takvim), sayı olarak eski sayıları, ölçü olarak da okka, dirhem, arşın, endaze, vb. ölçülerin kullanılması, Türk toplumu ile Batı toplumları arasındaki ilişkilerde büyük karışıklık ve güçlüklere yol açmaktaydı. 26 Aralık 1925'te miladi takvimin kabul edilip, alaturka saat yerine Batı'da kullanılan alafranga saatin kabul edilmesiyle, 23 Mart 1931'de çıkarılan yasayla da gram, kilogram, ton, metre, kilometre gibi ölçülerin benimsenmesiyle, bir yandan Batı ülkeleriyle ilişkiler kolaylaştırılırken, bir yandan da yurdun her yerinde tutarlı bir ölçü ve ağırlık düzeni kurulmuş oldu.

    Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik (1925 ve 1931)

    Cumhuriyet döneminden önce Batı uluslarından ayrı takvim, saat, sayı ve ölçülerin kullanılması, hafta tatillerinin cuma günü olması, takvimin başlangıcı olarak Hazreti Muhammet'in Mekke'den Medine'ye göç ettiği tarih olan 622 yılının alınması (hicri takvim), sayı olarak eski sayıları, ölçü olarak da okka, dirhem, arşın, endaze, vb. ölçülerin kullanılması, Türk toplumu ile Batı toplumları arasındaki ilişkilerde büyük karışıklık ve güçlüklere yol açmaktaydı. 26 Aralık 1925'te miladi takvimin kabul edilip, alaturka saat yerine Batı'da kullanılan alafranga saatin kabul edilmesiyle, 23 Mart 1931'de çıkarılan yasayla da gram, kilogram, ton, metre, kilometre

    Atatürk'ün Türk Tarihi ile ilgili Çalışmaları Kültürel alanda bir tür milliyetçilik anlamındaki yazı devrimi sonrasında, Atatürk tarih konusuna ağırlık verdi ve 1931 yılında Türk Tarih Kurumunu kurdu. Burada, Türkiye Tarihi kapsamlı bir şekilde incelenmekte ve değerlendirilmektedir. Bunların dışında, Yeni Takvim, Ağırlıklar ve Ölçüler, Tatiller ve Soyadı Kanunu gibi diğer birçok devrimler de gerçekleştirilmiştir. Bu konudaki bazı örnekler arasında 1924 Hafta sonu Yasası, 1925 Uluslararası Zaman ve Takvim Sistemi, 1926 Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu, 1933 Ölçü Sistemleri ve 1934 Soyadı Yasası sayılabilir. 1932 yılında Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen yasa gereğince Türkler soyadı aldılar ve Milletin liderine de "Türklerin Babası" anlamına gelen Atatürk soyadı verildi.
    ATATÜRK İNKILÂPLARI .: Takvim, Saat ve Ölçülerde Değişiklik (1925 ve 1931) :.
    Cumhuriyet döneminden önce Batı uluslarından ayrı takvim, saat, sayı ve ölçülerin kullanılması, hafta tatillerinin cuma günü olması, takvimin başlangıcı olarak Hazreti Muhammet'in Mekke'den Medine'ye göç ettiği tarih olan 622 yılının alınması (hicri takvim), sayı olarak eski sayıları, ölçü olarak da okka, dirhem, arşın, endaze, vb. ölçülerin kullanılması, Türk toplumu ile Batı toplumları arasındaki ilişkilerde büyük karışıklık ve güçlüklere yol açmaktaydı. 26 Aralık 1925'te miladi takvimin kabul edilip, alaturka saat yerine Batı'da kullanılan alafranga saatin kabul edilmesiyle, 23 Mart 1931'de çıkarılan yasayla da gram, kilogram, ton, metre, kilometre gibi ölçülerin benimsenmesiyle, bir yandan Batı ülkeleriyle ilişkiler kolaylaştırılırken, bir yandan da yurdun her yerinde tutarlı bir ölçü ve ağırlık düzeni kurulmuş oldu.
    Beynelmilel (uluslararası) Saat ve Takvim Hakkındaki Kanunların Kabulü (26 Aralık 1925). Kabul edilen bu kanunlarla Hicri ve Rumi Takvim uygulaması kaldırarak yerine Miladi Takvim, alaturka saat yerine de uluslararası saat sistemi uygulaması benimsenmiştir.
    Beynelmilel (uluslararası) Erkamın (Rakamların) Kabulü Hakkındaki Kanun (20 Mayıs 1928)
    Ölçüler Kanunu (1 Nisan 1931). Bu kanunla ölçü birimi olarak uygar ulusların kullandıkları metre, kilogram ve litre kabul edilmiştir.

    KAYNAKÇA:
    http://www.wikipedia.com
    http://www.yuksekova.gov.tr/ataturk.asp
    http://www.atamer.sakarya.edu.tr/ink-10.htm
    http://www.bilgilik.com/makale/tarih...leri_odev.html
İşlem Yapılıyor
X