'Sarı Gelin' türküsünün tarihçesi...

Nergis Kavalcı'nın haberi...

Sarı Gelin, eski çağlardan beri Çoruh ırmağı boyunda yaşayan Hristiyan Kıpçak beyinin kızıdır. Ve saçları sarıdır. Zaten türkü adını da bey kızının sarışın olmasından alır. Erzurum'lu bir delikanlı sarışın kıpçak beyinin kızına aşık olur ve Erzurumlu delikanlı ile sarışın kıpçak kızının arasında Erzurum ve yöresinde yaşamaktadır.

Günümüzde türkünün hem Ermenice hem Türkçe versiyonları mevcut olmakla beraber, türkünün Anadolu'nun bağrından çıkan Türkçe bir türkü olduğu yönünde görüşler ağır basmaktadır. Bu iddia ise, Türk kültüründen etkilenen Ermeniler arasında birçok şifahî halk edebiyatı ürünümüzün yaşıyor olmasından kaynaklanmaktadır.

Sarışın Kıpçak kızına aşık olan delikanlıyı ailesi kız ile evlenmesine karşı çıkar delkanlı ise kıza deli gibi aşık olur ve aşkını şiirle mırıldanarak söyler. Kız bey kızıdır zaten bey de kızını vermez bu delikankıya. Delikanlı sarışın güzel kızı kaçırmağa karar verir ve kaçırır. Kıpçak beyinin adamları iki kaçağın peşine düşer ve uzun bir takipten sonra bulurlar ve delikanlıyı öldürürler.

Aslında hikayeye konu olan kızın Gürcü olduğu yönünde de iddialar vardır. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gürsoy Solmaz, Sarı Gelin türküsünün kahramanı olan genç kızın 1130'lu yıllarda yörede hüküm süren Gürcü Penek Kralı'nın kızı olduğunu ileri sürmektedir. Solmaz, ''Türkünün kahramanı kız ne Türk ne de Ermeni'dir. Sarı Gelin aslında Gürcü kızıdır'' demiştir.

Ancak Sarı Gelin türküsünün dilden dile dolaşmasının, acılı ve hüzünlü bir aşkın hikayesi olmasından kaynaklandığı muhakkak.


haber7